هیچ چیز مهمتر از این نیست که دربارهی خودمان چه احساسی داریم و چگونه میاندیشیم. داشتن دیدی مثبت نسبت به خودمان و اینکه چه کسی هستیم و چه کار میکنیم و اساسا دوست داشتن خودمان یکی از مسائلی است که امروزه اگر نگوییم نایاب، بسیار کمیاب شده است. البته برای همهی ما زمانها و موقعیتهایی پیش میآید که اعتماد به نفس خود را از دست میدهیم و احساس خوبی نسبت به خودمان نداریم. اما هنگامی که عزت نفس پایین، به یک مسئلهی بلندمدت تبدیل میشود، میتواند آثار مخربی بر سلامت روانی و زندگی ما به جا بگذارد. اما بنا به گفتهی «ماریا رابینسون»، «هیچ کس نمیتواند به عقب برگردد و دوباره شروع کند، اما همه میتوانند از همین امروز آغاز کنند و پایان تازهای رقم بزنند.» پس ما میتوانیم با ایجاد تغییراتی در نگرش و ذهنیت خودمان، به گونهای عمل کنیم که آثار منفیِ ناشی از عزت نفس پایین را تا حد ممکن کاهش دهیم. در این نوشته با چند روش برای افزایش عزت نفس آشنا میشوید.
عزت نفس، در حقیقت نظر ما دربارهی خودمان است. هنگامی که ما عزت نفس بالایی داریم، دربارهی خودمان و به طور کلی دربارهی زندگی احساس مثبتی داریم و قادریم با فراز و نشیبهای زندگی بهتر دست و پنجه نرم کنیم.
اما هنگامی که عزت نفس پایینی داریم، خودمان و زندگیمان را به شکلی منفیتر و انتقادیتر میبینیم. همچنین نسبت به حلِ چالشهایی که زندگی پیشِ رویمان قرار میدهد، احساس توانمندیِ کمتری میکنیم.
عزت نفس پایین اغلب از کودکی آغاز میشود. معلمان، دوستان، خواهرها و برادرها، والدین و حتی رسانهها پیامهای بسیاری به ما منتقل میکنند، هم مثبت و هم منفی. اما به دلایلی، پیامی که به ما القا میکند که «تو به اندازهی کافی خوب نیستی» ماندگارتر است.
ممکن است این موضوع را تجربه کرده باشید که برآورده کردن انتظاراتِ دیگران از خودتان یا حتی انتظاراتِ خودتان از خودتان بسیار دشوار است.
استرس و رخدادهای سخت زندگی، مانند بیماریهای سخت و شدید یا از دست دادن عزیزان، ممکن است اثری منفی بر عزت نفس انسان داشته باشد. شخصیت نیز ممکن در این موضوع نقش داشته باشد. برخی افراد به منفی اندیشیدن تمایل بیشتری دارند و برخی دیگر معیارهایی بسیار بالا و تقریبا دستنیافتی برای خودشان در نظر میگیرند.
مشکلی که تفکرِ «من خوب نیستم» به وجود میآورد این است که با چنین ذهنیتی، شروع به بروز رفتارهایی میکنیم که نشانگر درستی آن باشند. «کریس ویلیامز» (Chris Williams)، استاد روانشناسیِ اجتماعی در دانشگاه گِلَسگو (University of Glasgow)، میگوید: «عزت نفس پایین، اغلب رفتارهای افراد را به گونهای تغییر میدهد که این موضوع را تایید میکند که آن فرد توانایی انجام کارها را ندارد یا فرد چندان خوبی نیست.»
اگر عزت نفس یا اعتماد به نفس پایینی داشته باشید، ممکن است از قرار گرفتن در موقعیتهای اجتماعی دوری کنید، از امتحان کردن چیزهای تازه اجتناب کنید و از رویارویی با مسائل چالشبرانگیز بپرهیزید.
دکتر ویلیامز میگوید: «اجتناب از چالشها و موقعیتهای دشوار، در کوتاه مدت، احساس امنیت بسیار بیشتری به شما میدهد. اما در بلندمدت، این دوریگزینی میتواند کاملا به ضررتان تمام شود، زیرا تردیدها و ترسهای نهانتان را تقویت میکند. این کار قانون بیفایدهای را به شما آموزش میدهد که تنها راه انطباق با مسائل، اجتناب از آنها است.»
زندگی کردن با عزت نفس پایین به سلامت روانی شما آسیب میزند و منجر به مشکلاتی مانند افسردگی و اضطراب میشود. حتی ممکن است عادات زیانباری مانند سیگار کشیدن یا اعتیاد به الکل پیدا کنید و به عنوان راهی برای انطباق با مسائل از آنها استفاده کنید.
درباره این سایت